КОМАХСÆН

КОМАХСÆН
Адæймаг æрмæст бахæрын æмæ баназынмæ нæ рантыст ацы дунемæ, хъуамæ рæстæгæй-рæстæгмæ ахъуыды кæна йæ уды сыгъдæгдзинадыл дæр. Æмæ Комахсæнæн фыццаджы-фыццагдæр ис уыцы нысаниуæг. Бæрæгбон вæййы, Ногбонæй фондз-æхсæз къуырийы куы рацæуы, мæй куы сног вæййы, уæд. Фылдæр хатт вæййы æртхъирæны мæйы дыккаг къуырийы Хуыцаубон.
Бæрæгбон-иу райдыдта цыппæрæмæхсæв. Ахаста-иу дыууæ къуырийы. Фыццаг къуыри – Фыдыкомбæттæн, дыккаг – Урсы къуыри. Алы бонæн дæр – йæхи сæрмагонд нысаниуæг. Фыццаг къуыри-иу райдыдта хуыцаубоны, уæд-иу акусарт кодтой. Æмæ уымæ гæсгæ уыцы бон хуыйны Галæргæвдæн Хуыцаубон. Уæд ма къуырийы дæргъы уыд дзидза хæрæн. Къуырисæр – Алардыйы бон, табу æмæ йын лæгъстæ кодтой, фæдзæхстой йыл сабиты, йе ргом сæм куыд никæд раздаха, йæ чъылдыммæ йын кувдзысты. Адæм тарстысты, Алардыйы зæрдæхудты куы бацæуой æмæ сæ куы бафхæра, дзуарæй куы фæрынчын уой. Дыккаг – Уастырджийы бон. Адæм уыдысты хъæлдзæг, зарыдысты, кафыдысты. Цыппæрæмы мысыдысты сæ мæрдты, уыцы бон ма табу кодтой Мыкалгабыртæн дæр, цæмæй бæркадджын, хор æмæ фосæфсæст уой. Уыцы бон кусын не мбæлди. Майрæмбон – Мады Майрæмы бон. Сабаты мысыдысты сæ мæрдты, иумæ-иу сын хист скодтой. Къуырийы дæргъы-иу аргæвстой дыууæ-æртæ кусæрттаджы. Уый фæстæ-иу цæттæ кæнын райдыдтой Урсы къуыримæ. Къустæ æмæ иннæ мигæнæнтæ-иу сыгъдæг ныхсадтой, сойы, дзидзайы фæд сыл куыд нæуал баззайа, уымæн æмæ уæд дзидза æмæ дзидзайæ конд хæринаг хæрæн нал уыд, хордтой æрмæстдæр урсагæй конд хæринæгтæ. Бæрæгбонмæ-иу сæрмагондæй бацахстой цыхтытæ, фæззæджы-иу царв скодтой æмæ-иу æй нывæрдтой Урсы къуыримæ.
Хуыцаубоны-иу изæрæй бинонтæм æнхъæлмæ каст дзаджджын фынг. Къуырисæры дардтой мархо, æхсæвæрæн-иу сцæттæ кодтой мисын, чъиритæ, хъайла, урсагæй конд хæринæгтæ.
Урсы къуыри ныр адæм фылдæр зонынц Цæрвхæрæнтæй. Чъиритæ-иу царвæй парахат байсæрстой. Фæззæджы Цæрвхæрæнтæм цы царв сæвæрдтой, уый-иу систой. Уымæй фыццаг бахæрыны бар уыди бинонты кæстæрæн.
Комахсæны бæрæгбон ныр адæм фыццаджы хуызæн нал кæнынц, фæлæ бынтон рохуаты дæр нæ баззад.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Полезное


Смотреть что такое "КОМАХСÆН" в других словарях:

  • Комахсæн — см. Комахсæн – перевод Комахсæн – ирон чырыстæтты зымæгон циклы къæлиндарон бæрæгбæттæй иу, кодтой йæ стыр комдарæнты (мархойы) размæ. Комахсæн уыдис дыууæ хайæ, алы хайæн дæр уыдис хицæн ном, ахаста иу иу къуыри. Фыццаг къуыри хуыдтой Фыды… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • КОМАХСÆН – перевод — см. КОМАХСÆН (букв. «завязывание рта»). Человек приходит в этот мир не только есть и пить, иногда он должен подумать и о своей душе, очистить ее от скверны, и Комахсæн, в первую очередь, предполагает это. Пожалуй, это единственный праздник,… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Комахсæн – перевод — см. Комахсæн Комахсан («связывание рта») – один из календарных праздников зимнего цикла осетин христиан, предшествовавший великому посту (мархо). Комахсан состоял из двух частей, каждая из которых имела свое название и длилась одну неделю. Первая …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Галæргæвдæн — кæс Комахсæн кæс Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДЗУДТЫ КУДЗИЙЫ ЗАРÆГ — Афтæ, афтæ иу мады фырттау, ей, Афтæ, афтæ бирæ цæрат, ей, Дзудты Кудзи хорз цуанон, ей, Ей рирæ рирæ, бирæ фæцæрат. Ой йæ топпы къæдз – рæхсæнтæй баст, Афтæмæй цуаны рараст и Сывæллæтты мæгуырдзинады тыххæй. Сывæллæттæ комахсæнты къахыл куыдтой …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи — Этнография и мифология осетин АЛФАВИТОН АМОНÆГ Абырджыты æвзаг Авд дзуары Авдæнмæ фидыд Авункулат Агдар Аза бæлас …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • КОМБÆТТÆН – перевод — см. КОМБÆТТÆН (Великий пост) начинался после Комахсæна. Раньше многие осетины держали пост, ели только молочную пищу. Во вторник пост держали в честь Уастырджи. Постились и мужчины и женщины. В среду постились только женщины, называлось это… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Мархо — см. Мархо – перевод Мархо – иронау афтæ хонынц, авд къуырийы чи ахæссы æмæ Комахсæны хæд фæстæ чи райдайы, уыцы Стыр комбæттæнтæ. Ирон адæмы цардæвæрд иртасджытæй бирæтæ куыд дзурынц, афтæмæй комбæттæнтæ уыдысты, ирон адæм, зæгъæн ис, æмæ… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Хъæлдзæг къуыри — ир. кæс Комахсæн кæс Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ÆРТХЪИРÆНЫ МÆЙ — февраль НАФЫ ДЗУАР КОМАХСÆН КОМБÆТТÆН см. ИРОН ÆГЪДÆУТТÆ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»